Жекелеген қазақстандықтар үшін алдағы жыл елімізде Жалпыға бірдей декларациялауды енгізудің екінші кезеңінің басы болды.

Салық заңнамасында жалпыға бірдей декларациялауды енгізу төрт кезеңде айқындалған.

Бірінші кезеңде (2021 жылғы 1 қаңтардан бастап) жауапты мемлекеттік лауазымды атқаратын адамдар және олардың жұбайлары; мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдар мен олардың жұбайлары; мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілеттік берілген адамдарға теңестірілген адамдар мен олардың жұбайлары; «Қазақстан Республикасындағы сайлау туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы», «Банктер және банк қызметі туралы», «Сақтандыру қызметі туралы» «Бағалы қағаздар нарығы туралы», Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес Декларацияны  табыс етті.

         Енді екінші кезеңде (2023 жылғы 1 қаңтардан бастап)  "Жеке тұлғаның активтері мен міндеттемелері туралы" декларацияны мемлекеттік мекемелердің қызметкерлері мен олардың жұбайлары, сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қызметкерлері мен олардың жұбайлары тапсыруы тиіс.

         Қазақстан Республикасы Бюджет Кодексінің 3-бабы 1-тармағының 31) тармақшасына сәйкес квазимемлекеттік сектор субъектілеріне мемлекеттік кәсіпорындар, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, акционерлік қоғамдар, оның ішінде құрылтайшысы, қатысушысы немесе Акционері мемлекет болып табылатын ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық компаниялар, сондай-ақ еншілес, тәуелді және өзге де заңды тұлғалар жатады Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес олармен үлестес болып табылатындар.

          Үшінші кезеңде 2024 жылдан бастап заңды тұлғалардың басшылары, құрылтайшылары (қатысушылары) және олардың жұбайлары, жеке кәсіпкерлер және олардың жұбайлары.

2025 жылғы соңғы кезең азаматтардың қалған санаттарын, яғни елдің барлық ересек тұрғындарын қамтиды.

         Жеке тұлғалар жалпыға бірдей Декларациялау жүйесіне кірген бірінші жылы активтер мен міндеттемелер туралы Декларацияны ұсынуға міндетті (250.00-нысан).Кейінгі жылдары кірістер мен мүлік туралы Декларация ұсынылады (270.00-нысан).

         Активтер мен міндеттемелер туралы Декларация (250.00-нысан) Декларациялау жүйесіне кірген күнге жинақталған активтер мен міндеттемелерді тіркеу үшін ұсынылады. Бұл ретте Қазақстан Республикасының уәкілетті органдарында тіркелген жылжымайтын мүлік пен көлік құралдары туралы мәліметтерді декларацияда көрсетудің қажеті жоқ, өйткені бұл мәліметтер мемлекеттік кіріс органдарында бар.

         Құқықтар және (немесе) мәмілелер шет мемлекеттің заңнамасына сәйкес шет мемлекеттің құзыретті органында мемлекеттік немесе өзге де тіркелуге жататын мүлік көрсетілуге жатады.

         Осы мүлік тізбесіне: Жылжымайтын мүлік, жер учаскелері және (немесе) жер үлестері, әуе және теңіз кемелері, ішкі суда жүзетін кемелер, "өзен-теңіз" жүзетін кемелер; көлік құралдары, арнайы техника және (немесе) тіркемелер; Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегі шетелдік банктердегі банк шоттарындағы барлық банк салымдары бойынша республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және есепті салық кезеңінің 31 желтоқсанына қолданыста болатын ең төменгі есептік көрсеткіштің 1000 еселенген мөлшерінен жиынтығында асатын сомада ақша жатады.

         Сонымен қатар, Қазақстан Республикасындағы және (немесе) одан тыс жерлердегі мүлік туралы деректерді көрсету қажет, мысалы: тұрғын үй құрылысына үлестік қатысу туралы шарт бойынша тұрғын ғимараттағы үлесі; Қазақстан Республикасынан тыс жерде құрылған заңды тұлғаның жарғылық капиталындағы қатысу үлесі; бағалы қағаздар, туынды қаржы құралдары (туынды қаржы құралдарын қоспағанда, орындалуы базалық активті сатып алу немесе өткізу арқылы жүзеге асырылатын құралдар); инвестициялық алтын; зияткерлік меншік, авторлық құқық объектілері.

         Сондай-ақ, республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және жеке тұлғаның активтері мен міндеттемелері туралы декларация табыс етілген жылдың алдындағы жылдың 31 желтоқсанында қолданыста болған ең төменгі есептік көрсеткіштің 10000 еселенген мөлшерінен аспайтын сомада қолма-қол ақша көрсетіледі;

банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы заңнамасына сәйкес құрылған берешегін қоспағанда, міндеттемелердің немесе талаптардың туындауына негіз болып табылатын нотариат куәландырған (куәландырған) шарт немесе өзге де құжат болған кезде жеке тұлғалардың жеке тұлға алдындағы берешегі (дебиторлық берешек) және (немесе) жеке тұлғаның басқа тұлғалар алдындағы берешегі (кредиторлық берешек).

Бұдан басқа, бағасы (құны) бірлігіне республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және есепті салық кезеңінің 31 желтоқсанында қолданыста болатын ең төменгі есептік көрсеткіштің 1000 еселенген мөлшерінен асатын қымбат мүлік, мысалы, өнер туындылары және сол сияқтылар болған жағдайда жеке тұлға қалауы бойынша осы мүлікті бағалау туралы есепте анықталған құны болған кезде декларацияда көрсетуге құқылы.

         Тұрғылықты (болған) жері бойынша декларацияларды қағаз жеткізгіште ұсыну мерзімдері-2023 жылғы 15 шілдеден кешіктірмей, электрондық түрде-2023 жылғы 15 қыркүйектен кешіктірмей.

         Активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны салық төлеушінің кабинеті арқылы электрондық түрде беруге болады (cabinet.salyk.kz), "электрондық үкімет" порталы (egov.kz), сондай-ақ eSalyqAzamat мобильді қосымшалары арқылы.